Tính đến thời điểm hiện tại, Bộ Công Thương quản lý mạng lưới các viện nghiên cứu gồm 13 đơn vị, trong đó có hai viện đã thực hiện cổ phần hóa. Đây đều là các viện nghiên cứu đầu ngành có bề dày truyền thống; có lĩnh vực nghiên cứu khoa học và công nghệ tương đối độc lập, gắn với các ngành, phân ngành lĩnh vực khác nhau thuộc phạm vi quản lý của Bộ.

Tổng số lao động của các viện thuộc Bộ Công Thương và cơ cấu lao động theo chức năng. (Nguồn: Vụ Khoa học và Công nghệ)

Tính đến tháng 5 năm 2021, tổng số lao động của các viện nghiên cứu thuộc Bộ Công Thương là 1.554 người. Tính bình quân, số lao động mỗi viện nghiên cứu là 120 lao động/viện. Trong đó, đơn vị có số lao động nhiều nhất là Viện Nghiên cứu Cơ khí với 294 người, tiếp đó là Viện Khoa học Công nghệ Mỏ - Luyện kim với 226 người; đơn vị có số lao động ít nhất là Viện Nghiên cứu Sành sứ Thủy tinh Công nghiệp với  41 người.

Trong thời gian qua, các viện nghiên cứu thuộc Bộ Công Thương đóng vai trò quan trọng trong triển khai chiến lược và các chương trình khoa học và công nghệ lớn của Bộ. Đáng chú ý, rất nhiều kết quả từ các đề tài, dự án đã được ứng dụng vào thực tiễn sản xuất và được chuyển giao cho doanh nghiệp, đem lại hiệu quả kinh tế cao. 

Điển hình là Viện Công nghiệp thực phẩm. Thông qua việc triển khai các nhiệm vụ khoa học và công nghệ thuộc Đề án phát triển và ứng dụng công nghệ sinh học trong lĩnh vực công nghiệp chế biến đến năm 2020 do Bộ Công Thương quản lý, Viện Công nghiệp thực phẩm đã cho ra đời nhiều sản phẩm được thương mại hóa và lưu thông trên thị trường.

Tiêu biểu là dự án sản xuất thử nghiệm "Hoàn thiện công nghệ sản xuất maltooligosacharit giàu maltotriose sử dụng trong công nghiệp thực phẩm". Kết quả của dự án là sản phẩm đường chức năng maltooligosaccharide được sản xuất từ tinh bột sắn. Đây là loại đường được sử dụng phổ biến trong sản xuất thực phẩm, làm kem, các loại đồ uống hòa tan, nước trái cây,...Được biết, công nghệ này đã được chuyển giao cho Công ty Cổ phần Thực phẩm Minh Dương (Hà Nội) và được ứng dụng tương đối rộng rãi. Bản thân Viện Công nghiệp thực phẩm hiện cũng đang sử dụng loại đường này.

Một dự án khác khá thành công trong sản xuất công nghiệp của Viện Công nghiệp thực phẩm đó là dự án sản xuất thử nghiệm "Hoàn thiện công nghệ sản xuất một số sản phẩm đồ uống từ quả táo mèo". PGS. TS Vũ Nguyên Thành - Viện trưởng Viện Công nghiệp thực phẩm cho biết, các nhà khoa học của Viện đã sử dụng giống khởi động sản xuất các sản phẩm từ quả táo mèo như rượu vang, giấm... và một số sản phẩm khác. Điểm đặc biệt của dự án này là ứng dụng công nghệ sinh học tạo được sản phẩm giá trị gia tăng tốt có nguồn nguyên liệu bản địa. Công nghệ này đã được chuyển giao cho Công ty TNHH Bắc Sơn (Sơn La) và Công ty Cổ phần Rượu bia nước giải khát AROMA (Hưng Yên). 

Hệ thống thiết bị sơ chế nguyên liệu, máy đóng gói và lò sấy hồng ngoại dược liệu tự động do Viện IMI chế tạo. (Ảnh: Viện IMI)